Arşiv Görevlisi KPSS: Kapsamlı Rehber 2025

Arşiv Görevlisi Mesleği ve Önemi

Arşiv görevlisi, kurumların geçmişini, faaliyetlerini ve kararlarını belgeleyen her türlü materyalin (yazılı, görsel, dijital) düzenlenmesi, korunması, sınıflandırılması ve erişilebilir hale getirilmesinden sorumlu kritik bir kamu personeli pozisyonudur. Bu meslek, bilginin korunması, tarihsel mirasın aktarılması ve kurumsal hafızanın canlı tutulması açısından büyük önem taşır. Arşiv görevlileri, belgelerin doğru bir şekilde tasnif edilmesi, dijitalleştirilmesi, fiziksel olarak korunması ve araştırma/inceleme taleplerine yanıt verilmesi gibi görevleri yerine getirirler. Bu süreçler, hem kurumsal verimliliği artırır hem de gelecek nesiller için değerli bir bilgi kaynağı oluşturur.

Arşiv Görevlisi İçin KPSS Türü ve Taban Puan Eğilimleri (2025 Güncel Çerçeve)

Arşiv görevlisi pozisyonları için Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) sonuçları temel alınır. Bu pozisyonlara başvurabilmek için genellikle KPSS P3 (Genel Yetenek ve Genel Kültür) puan türü esas alınmaktadır. Ancak, bazı kurumlar veya özel alımlar için farklı puan türleri de talep edilebilir. Bu nedenle, ilgili kurumların duyurularını yakından takip etmek büyük önem taşır.

Taban Puan Eğilimleri ve Beklentiler

Arşiv görevlisi atamalarında taban puanlar, atama yapılacak kurumun büyüklüğüne, kadro sayısına, başvuran adayların genel başarı düzeyine ve alım yapılan yılın kontenjanına göre değişiklik göstermektedir. Genel bir eğilim olarak, arşiv görevlisi pozisyonları için taban puanlar orta seviyede seyretmektedir. Ancak, bu puanlar her yıl güncellenir ve rekabetin yoğunluğuna göre artış gösterebilir. 2025 yılı için de benzer bir eğilimin devam etmesi beklenmekle birlikte, adayların mümkün olan en yüksek puanı elde etmeye odaklanmaları tavsiye edilir.

Geçmiş Yıllara Ait Taban Puan Örnekleri (Genel Bir Fikir Vermesi Açısından):

Not: Bu puanlar sadece genel bir fikir vermek amacıyla verilmiştir ve gerçek taban puanlar ilan edilen kadro ve başvuru yoğunluğuna göre farklılık gösterebilir.

Arşiv Görevlisi Başvuru ve Atama Süreçleri

Arşiv görevlisi olarak devlet kadrolarına atanmak, belirli bir süreç izlemeyi gerektirir. Bu süreç, genel olarak ÖSYM tarafından düzenlenen KPSS sınavı ile başlar ve ardından ilgili kamu kurumlarının kendi atama prosedürleri ile devam eder.

1. KPSS Sınavına Hazırlık ve Başvuru

Adayların ilk adımı, ÖSYM'nin belirlediği takvim doğrultusunda KPSS'ye başvuru yapmaktır. Sınav, genellikle Genel Yetenek ve Genel Kültür oturumlarından oluşur. Arşiv görevlisi pozisyonları için genellikle KPSS P3 puan türü kullanılacağından, bu oturumlara ağırlık verilmesi önemlidir.

2. KPSS Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından, adaylar elde ettikleri puanlara göre hangi kurumlara başvurabileceklerini belirlerler. Taban puanlar ve kontenjanlar, bu aşamada kritik rol oynar.

3. Kurumların Atama Duyuruları ve Başvuruları

Devlet kurumları, ihtiyaç duydukları arşiv görevlisi kadroları için belirli dönemlerde merkezi atama veya kurum içi alım duyuruları yaparlar. Bu duyurular genellikle Devlet Personel Başkanlığı (DPB) veya ilgili kurumun kendi web sitesinde yayınlanır. Adaylar, bu duyuruları takip ederek kendilerine uygun pozisyonlara başvuruda bulunurlar.

4. Atama Sürecinin İşleyişi

Merkezi atamalarda, adaylar ÖSYM aracılığıyla tercih yaparak atanırlar. Kurum içi alımlarda ise, adayların başvuruları kurum tarafından değerlendirilir ve genellikle mülakat veya yazılı sınav gibi ek aşamalar uygulanabilir. Atama sonuçları ilan edildikten sonra, adaylar göreve başlamak üzere ilgili kuruma teslim olurlar.

5. Arşiv Görevlisi Olmak İçin Gerekli Şartlar (Genel)

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
• Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
• Herhangi bir yüz kızartıcı suçtan hüküm giymemiş olmak.
• Görevini yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı veya vücut sakatlığı bulunmamak.
• Askerlik durumu itibarıyla ilgili mevzuata göre ilişiği bulunmamak (erkek adaylar için).
• KPSS'den belirlenen taban puanı almış olmak.
• Ön lisans veya lisans düzeyinde ilgili bölümlerden mezun olmak (Genellikle Arşivcilik, Kütüphanecilik, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı gibi bölümler tercih edilebilir. Kurumun özel şartları değişebilir).

Arşiv Görevlisi Görev Tanımı ve Çalışma Koşulları

Arşiv görevlisinin temel amacı, kurumun belgesel mirasını düzenli, güvenli ve erişilebilir bir şekilde yönetmektir. Bu görev, çeşitli sorumlulukları ve çalışma ortamlarını kapsar.

Temel Görevler:

• Belge Kabul ve Kayıt: Gelen belgelerin kayıt altına alınması, tasnif edilmesi ve envantere dahil edilmesi.
• Sınıflandırma ve Tanımlama: Belgelerin içeriğine, türüne ve önemine göre sınıflandırılması ve kataloglanması.
• Fiziksel Koruma: Belgelerin fiziksel olarak zarar görmesini (nem, toz, böcek, yangın vb.) engelleyecek uygun ortamlarda saklanması.
• Dijitalleştirme: Önemli belgelerin taranarak dijital ortama aktarılması ve dijital arşiv sistemlerine entegre edilmesi.
• Erişim Sağlama: Araştırmacılar, kurum personeli veya kamu tarafından talep edilen belgelerin güvenli bir şekilde erişime açılması.
• Bilgi Güvenliği: Hassas ve gizli belgelerin yetkisiz kişilerin erişimine kapatılması ve güvenliğinin sağlanması.
• Yayın ve Danışmanlık: Arşiv materyalleri hakkında bilgi verme, araştırma desteği sağlama ve kurum içi/dışı bilgilendirme faaliyetleri.
• Yasal Mevzuata Uygunluk: Arşivleme ve belge yönetimi ile ilgili yasal düzenlemelere uyulmasının sağlanması.

Çalışma Koşulları:

Arşiv görevlileri genellikle kamu kurumlarının (bakanlıklar, belediyeler, üniversiteler, müzeler, kütüphaneler, adliyeler vb.) bünyesinde görev yaparlar. Çalışma ortamları genellikle ofis veya arşiv odalarıdır. Görev tanımına bağlı olarak, bazı durumlarda saha çalışmaları (belge toplama vb.) da söz konusu olabilir. Çalışma saatleri genellikle düzenlidir (8:00-17:00 gibi), ancak acil durumlar veya yoğun dönemlerde ek mesai gerekebilir. Fiziksel olarak ağır belgelerle çalışmak veya uzun süre ayakta durmak gibi durumlar da çalışma koşullarının bir parçası olabilir.

Arşiv Görevlisi Maaş Aralığı ve Yan Haklar (2025 Tahmini)

Arşiv görevlisi maaşları, memuriyet kadrosuna bağlı olarak belirlenir ve genellikle devlet memurluğu maaş skalasına göre ödeme yapılır. Maaşlar, kişinin eğitim durumu (ön lisans, lisans), hizmet yılı, kıdemi, derece ve kademesi, görev yaptığı kurum ve coğrafi bölge gibi faktörlere göre değişiklik gösterir.

Maaş Aralığı (Tahmini):

2025 yılı için güncel enflasyon oranları ve memur maaş artışları dikkate alındığında, göreve yeni başlayan bir arşiv görevlisinin (ön lisans mezunu) maaşının ortalama olarak 28.000 TL ile 35.000 TL arasında olması beklenmektedir. Lisans mezunu ve daha yüksek kıdeme sahip arşiv görevlileri için bu rakamlar 35.000 TL ile 45.000 TL ve üzerine çıkabilir. Bu rakamlar, ek ödemeler (özel hizmet tazminatı, döner sermaye vb.) ve görev yapılan kurumun mali imkanlarına göre farklılık gösterebilir.

Yan Haklar:

Devlet memuru olarak çalışan arşiv görevlileri, maaşlarının yanı sıra çeşitli yan haklardan da faydalanırlar:

• Sağlık Sigortası: Genel sağlık sigortası kapsamında hizmet alırlar.
• Emeklilik Hakkı: Belirli hizmet sürelerini doldurduktan sonra emeklilik hakkına sahip olurlar.
• Yıllık İzin: Mevzuata göre belirlenmiş yıllık ücretli izin hakkı bulunur.
• Kıdem Tazminatı: Görevden ayrılma durumunda (belirli şartlarda) kıdem tazminatı alabilirler.
• Vardiya veya Ek Ödemeler: Bazı kurumlarda vardiyalı çalışma veya özel projeler için ek ödemeler söz konusu olabilir.
• Lojman veya Kira Yardımı: Nadiren de olsa, bazı kurumlar lojman imkanı sunabilir veya kira yardımı yapabilir.
• Servis İmkanı: Bazı büyük kamu kurumları, çalışanlarına servis hizmeti sağlayabilir.

Arşiv Görevlisi Kariyer Yolu ve Yükselme Olanakları

Arşiv görevlisi pozisyonu, başlangıç seviyesinde bir memuriyet kadrosu olsa da, zamanla deneyim ve ek eğitimlerle kariyerde ilerleme imkanları sunar. Kamu kurumlarındaki kariyer basamakları, genellikle liyakat ve performansa dayalıdır.

Kariyer Basamakları:

• Başlangıç Seviyesi: Arşiv Görevlisi (Ön Lisans veya Lisans mezunu olarak başlar).
• Uzmanlaşma: Deneyim kazandıkça, belirli arşiv türlerinde (dijital arşiv, özel koleksiyonlar vb.) uzmanlaşabilirler.
• Arşiv Uzmanı/Sorumlusu: Yeterli deneyim ve başarı ile Arşiv Uzmanı veya Arşiv Sorumlusu gibi daha üst pozisyonlara atanabilirler. Bu pozisyonlar genellikle daha fazla sorumluluk ve yönetimsel görevler içerir.
• Arşiv Şefi/Müdürü: Daha büyük kurumlarda veya arşiv birimlerinin başında Arşiv Şefi veya Arşiv Müdürü gibi liderlik pozisyonlarına yükselme imkanı bulunur. Bu pozisyonlar için genellikle yöneticilik vasıfları ve tecrübe öncelikli olur.

Yükselme İçin Gerekenler:

• Performans ve Başarı: Görevini başarıyla yerine getirmek, kurum içinde olumlu bir imaj oluşturmak.
• Ek Eğitimler: Arşivcilik, belge yönetimi, dijitalleşme, bilgi güvenliği gibi alanlarda sertifika programlarına veya yüksek lisans eğitimlerine katılmak.
• Yabancı Dil Bilgisi: Özellikle uluslararası kurumlar veya akademik araştırmalar için yabancı dil bilgisi önemli bir avantaj sağlar.
• Yönetimsel Beceriler: Üst düzey pozisyonlar için liderlik, iletişim ve problem çözme gibi yönetimsel becerileri geliştirmek.
• Kurum İçi Sınavlar ve Mülakatlar: Yükselme genellikle kurum içi sınavlar veya mülakatlar aracılığıyla gerçekleşir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Arşiv Görevlisi olmak için hangi üniversite bölümleri tercih edilmeli?

Genellikle Arşivcilik, Kütüphanecilik, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Bilgi ve Belge Yönetimi gibi bölümlerden mezun olanlar arşiv görevlisi olarak atanabilirler. Ancak, bazı kurumlar ön lisans düzeyinde de alım yapabilir ve bu bölümlerin dışında farklı alanlardan mezun olan adaylar da KPSS puanları ile başvurabilirler. En güncel ve doğru bilgi için ilgili kurumların ilanlarını takip etmek önemlidir.

2. Arşiv görevlisi maaşları ne kadar?

2025 yılı için göreve yeni başlayan bir arşiv görevlisinin maaşının ortalama 28.000 TL ile 35.000 TL arasında olması beklenmektedir. Eğitim durumu, kıdem ve görev yapılan kuruma göre bu rakamlar artabilir.

3. Arşiv görevlisi olmak için KPSS'den kaç puan almak gerekir?

Arşiv görevlisi atamaları için taban puanlar her yıl ve her kurum için farklılık gösterir. Genel olarak KPSS P3 puan türü kullanılır ve geçmiş yıllarda taban puanlar 70-85 aralığında seyretmiştir. Yüksek puan almak, atama şansını artırır.

4. Arşiv görevlisi atamaları merkezi mi yoksa kurum içi mi yapılır?

Arşiv görevlisi atamaları hem merkezi atama (ÖSYM aracılığıyla) hem de kurumların kendi bünyelerinde açtıkları ilanlarla (kurum içi alım) yapılabilir. Her iki durumda da KPSS puanı esastır.

5. Arşiv görevlileri hangi kurumlarda çalışır?

Arşiv görevlileri, bakanlıklar, belediyeler, üniversiteler, adliyeler, müzeler, kütüphaneler, devlet daireleri, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışabilirler.

6. Arşiv görevlisi olmak için yaş sınırı var mı?

Devlet memurluğu genel yaş şartları geçerlidir. Genellikle 65 yaşını doldurmamış olmak esastır. Ancak, bazı özel alımlarda veya kurumların kendi yönetmeliklerinde farklı yaş sınırları belirtilebilir.

7. Arşiv görevlisi pozisyonları için mülakat var mı?

Merkezi atamalarda genellikle mülakat olmaz. Ancak, kurumların kendi bünyelerinde açtıkları ilanlarda veya özel alımlarda mülakat veya yazılı sınav gibi ek aşamalar uygulanabilir.